ಬದುಕಿನ ಎಷ್ಟೋ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಆಪ್ತರಿಂದ, ಸ್ನೇಹಿತರಿಂದ, ಬಂಧುಗಳಿಂದ 'ಯೂಸ್ ಅಂಡ್ ಥ್ರೋ' ಅನುಭವ ಬಹುತೇಕರಿಗೆ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಅನುಭವ ಮೌನವಾಗುವುದೇ ಹೆಚ್ಚು. ಮಾತಾಗುವುದಿಲ್ಲ. 'ಮಾತಾಗಬೇಕಾದರೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸಬಲತೆ ಬೇಕು. ಅಂತಸ್ತು ಬೇಕು' ಮಾತಿನ ಮಧ್ಯೆ ಒಬ್ಬರು ಹೇಳಿದ ಮಾತು ಸತ್ಯವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.
ಸುಮಾರು ಮೂವತ್ತು ವರುಷಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಯಕ್ಷಗಾನ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಅನುಭವ ಸಾಕಷ್ಟು ಆಗಿದೆ. ಯೂಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಅವರು ಮುಂದೆ ಥ್ರೋ ಮಾಡಿಯಾರು ಎನ್ನುವ ಕಲ್ಪನೆ ಮನದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ 'ಛೇ... ಹೀಗಾಯಿತಲ್ಲಾ' ಅಂತ ಬೇಸರವಾಗುತ್ತದೆ. ಯೂಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಹೊಗಳಿಕೆಯ ಹೊನ್ನಶೂಲ. ಆತ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ ಎಂದಾದರೆ ಹಗುರ, ಗೇಲಿ ಮಾತುಗಳಿಂದ 'ಥ್ರೋ' ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ.
ಯೂಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ನಾನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸಿದ್ದಿದೆ - 'ಕಷ್ಟ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಇವರು ನೆರವಾಗಬಹುದು. ಮುಂದೆ ಎಂದಾದರೂ ಇವರು ಸಹಾಯಕರಾದಾರು'. ಅದೆಲ್ಲಾ ಸುಮ್ಮನೆ...! ಅಲ್ಲೋ ಇಲ್ಲೋ ಸಹೃದಯತೆ ಮತ್ತು ಸಹೃದಯರು ಇರಬಹುದೇನೋ!
ಈಚೆಗೆ ಶುಭ ಸಮಾರಂಭವೊಂದರಲ್ಲಿ ಪರಿಚಿತರೊಬ್ಬರು ಮಾತಿಗೆ ಸಿಕ್ಕರು. ಅವರು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, "ಈಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಬೇಕು. ಅದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯಾರೂ ಹತ್ತಿರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಬೆರಳಿಗೆ ಉಂಗುರ, ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಕಾರು, ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಮನೆ, ಜಾಗ...ಇದೆಲ್ಲಾ ಬೇಕು. ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬದುಕು ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ." ಎಂದಿದ್ದರು.
ಇವರ ಮಾತನ್ನು ಒಪ್ಪಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸಮಾಜವನ್ನು ನೋಡುವಾಗ ಹೌದೆಂದು ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ನನ್ನಲ್ಲಿ, "ಉಂಗುರುವಿಲ್ಲ, ವಾಹನವಿಲ್ಲ, ಸ್ವಂತದ್ದಾದ ಮನೆಯಿಲ್ಲ. ಇನ್ನೂ 'ಸೆಟ್ಲ್' ಆಗಿಲ್ಲ." ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಇರಬೇಕು - ಯೂಸ್ ಅಂಡ್ ಥ್ರೋ.... ಕಾಡುವುದು.
ಸುಮಾರು ಮೂವತ್ತು ವರುಷಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಯಕ್ಷಗಾನ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಅನುಭವ ಸಾಕಷ್ಟು ಆಗಿದೆ. ಯೂಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಅವರು ಮುಂದೆ ಥ್ರೋ ಮಾಡಿಯಾರು ಎನ್ನುವ ಕಲ್ಪನೆ ಮನದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ 'ಛೇ... ಹೀಗಾಯಿತಲ್ಲಾ' ಅಂತ ಬೇಸರವಾಗುತ್ತದೆ. ಯೂಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಹೊಗಳಿಕೆಯ ಹೊನ್ನಶೂಲ. ಆತ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ ಎಂದಾದರೆ ಹಗುರ, ಗೇಲಿ ಮಾತುಗಳಿಂದ 'ಥ್ರೋ' ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ.
ಯೂಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ನಾನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸಿದ್ದಿದೆ - 'ಕಷ್ಟ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಇವರು ನೆರವಾಗಬಹುದು. ಮುಂದೆ ಎಂದಾದರೂ ಇವರು ಸಹಾಯಕರಾದಾರು'. ಅದೆಲ್ಲಾ ಸುಮ್ಮನೆ...! ಅಲ್ಲೋ ಇಲ್ಲೋ ಸಹೃದಯತೆ ಮತ್ತು ಸಹೃದಯರು ಇರಬಹುದೇನೋ!
ಈಚೆಗೆ ಶುಭ ಸಮಾರಂಭವೊಂದರಲ್ಲಿ ಪರಿಚಿತರೊಬ್ಬರು ಮಾತಿಗೆ ಸಿಕ್ಕರು. ಅವರು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, "ಈಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಬೇಕು. ಅದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯಾರೂ ಹತ್ತಿರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಬೆರಳಿಗೆ ಉಂಗುರ, ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಕಾರು, ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಮನೆ, ಜಾಗ...ಇದೆಲ್ಲಾ ಬೇಕು. ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬದುಕು ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ." ಎಂದಿದ್ದರು.
ಇವರ ಮಾತನ್ನು ಒಪ್ಪಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸಮಾಜವನ್ನು ನೋಡುವಾಗ ಹೌದೆಂದು ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ನನ್ನಲ್ಲಿ, "ಉಂಗುರುವಿಲ್ಲ, ವಾಹನವಿಲ್ಲ, ಸ್ವಂತದ್ದಾದ ಮನೆಯಿಲ್ಲ. ಇನ್ನೂ 'ಸೆಟ್ಲ್' ಆಗಿಲ್ಲ." ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಇರಬೇಕು - ಯೂಸ್ ಅಂಡ್ ಥ್ರೋ.... ಕಾಡುವುದು.
